Nieuws
Gewestelijke hemelwaterverordening 2023
De gewestelijke hemelwaterverordening 2023
De Vlaamse Regering heeft op 10 februari 2023 een nieuwe gewestelijke stedenbouwkundige verordening (GSV) inzake hemelwater definitief goedgekeurd. De nieuwe hemelwaterverordening bepaalt wanneer en onder welke voorwaarden het hemelwatergebruik en de infiltratie of buffering van hemelwater moet worden uitgevoerd bij bouw- en verhardingsprojecten.
Deze hemelwaterverordening is er gekomen omdat Vlaanderen rekening wou houden met de gevolgen van klimaatverandering waarbij lange periodes van droogte elkaar gaan afwisselen met mogelijke hevige regenval. Hierdoor diende de opgenomen criteria tot infiltratie en buffering in de voorgaande hemelwaterverordening van 2013 verstrengd te worden.
Eén van de kerndoelstellingen van de nieuwe verordening is om het hemelwater maximaal ter plaatse te houden. Particulieren en bedrijven worden aangespoord om het hemelwater op te vangen en te hergebruiken via systemen als hemelwaterputten en groendaken. Momenteel wordt er in Vlaanderen voor laagwaardige toepassingen, zoals het gebruik van sanitair, nog voornamelijk drinkwater gebruikt. Voor dergelijke laagwaardige toepassingen kan echter hemelwater worden ingeschakeld. Het tweede uitgangspunt van de nieuwe hemelwaterverordening is het verminderen van de oppervlakte aan verhardingen.
De GSV hemelwater gaat uit van het principe van de Ladder van Lansink. Hoe hoger op de ladder, hoe duurzamer de maatregel.
De nieuwe bepalingen zijn van toepassing vanaf 2 oktober 2023. De verplichtingen voor het openbaar domein gaan echter pas in vanaf 7 januari 2025 (met uitzondering van het openbaar domein dat deel uitmaakt van een omgevingsvergunningsaanvraag voor het verkavelen van gronden).
Wat betekent dit nu concreet voor bouw- of verbouwplannen? De belangrijkste wijzigingen voor bedrijven worden hieronder toegelicht.
Toepassingsgebied
De GSV hemelwater is van toepassing op volgende handelingen, zowel op privaat als openbaar domein:
-
Overdekte constructies bouwen of herbouwen, bestaande overdekte constructies verbouwen met werken aan de afwatering, bestaande overdekte constructies uitbreiden;
-
Verhardingen aanleggen, heraanleggen of uitbreiden;
-
Aanleggen van een afwatering voor de bovenstaande constructies of verhardingen, waarvan het hemelwater voorheen op natuurlijke wijze in de bodem infiltreerde.
Hemelwaterput
Onderstaande tabel geeft aan bij welke handelingen het verplicht is om een hemelwaterput te plaatsen. Dit is meteen een ingrijpende wijziging ten opzichte van de eerdere hemelwaterverordening. Hierbij was het namelijk nog niet verplicht om een hemelwaterput te plaatsen bij verbouwingen of uitbreidingen van bestaande gebouwen.
Tabel 1: Wanneer een hemelwaterput plaatsen?
Tabel 2: Wat wordt aangesloten op de hemelwaterput?
Tabel 3: Hoe bepaal je de afwaterende oppervlakte voor de hemelwaterput?
Het volume van de hemelwaterput is verstrengd. De minimale volumes van een hemelwaterput worden opgetrokken van 50 liter/m² naar 100 liter/m² horizontale dakoppervlakte. Hoe groter het dak, hoe groter de hemelwaterput moet zijn.
Tabel 4: Hoe groot moet de hemelwaterput zijn?
De aanvoerleidingen van de hemelwaterput moeten aangesloten zijn naar elk toilet, wasmachine, dienstkranen voor poetswater, tuin en terras indien aanwezig.
Uitzonderingen kunnen enkel aangevraagd worden wanneer er geen gebruiksmogelijkheden zijn voor het opgevangen hemelwater. Denk hierbij aan een opslagloods waar er weinig watervoorzieningen zijn. Indien er geen gebruiksmogelijkheden zijn, moet het water geïnfiltreerd of gebufferd worden.
Infiltratievoorziening
We doen in Vlaanderen beroep op grondwaterreserves als waterbron voor verschillende doeleinden, gaande van industrie tot drinkwaterproductie. Deze grondwaterreserves worden aangevuld met hemelwater dat de bodem infiltreert.
De nieuwe hemelwaterverordening verstrengt de regelgeving rond infiltratievoorzieningen. Ten eerste wordt de oppervlakte van infiltratievoorzieningen verdubbeld van 4 m² per 100 m² afwaterende dakoppervlakte naar 8 m² per 100 m². Vervolgens wordt het minimale volume van de infiltratievoorziening verhoogd van 25 liter/m² naar 33 liter/m². Tot slot dient de voorziening bovengronds geplaatst te worden, tenzij dit onvermijdbaar is. Er zal dus volop ingezet moeten worden in wadi’s, goten en grachten.
Alle handelingen die onder het toepassingsgebied van de verordening vallen, dienen voorzien te worden van een infiltratievoorziening. Enkel wanneer de kadastrale percelen in kwestie die tot één eigendom behoren, samen kleiner zijn dan 120 m², is de handeling vrijgesteld.
Tabel 5: Wat wordt aangesloten op de infiltratievoorziening?
De berekening voor de afwaterende oppervlakte voor een infiltratievoorziening is de som van:
-
de afwaterende oppervlakte van de dakoppervlaktes;
-
de afwaterende oppervlakte van de verhardingen;
-
de oppervlakte van de bovengrondse waterdichte buffervoorziening en waterdichte wateroppervlaktes.
Buffervoorziening
Wanneer een infiltratie om technische of juridische redenen niet haalbaar is, wordt een buffervoorziening aangelegd als de afwaterende oppervlakte meer dan 1.000 m² bedraagt. Dit moet aangetoond worden aan de hand van infiltratieproeven en grondwatermetingen.
Verder is het lozingsdebiet gereduceerd van maximaal 2 mm/uur naar 0,5 mm/uur en is het minimaal buffervolume verdubbeld naar 43 liter/m².
Bron
HULP NODIG?
De Consultes-experts staan steeds voor u klaar om u en uw onderneming gepast advies te verlenen over zowel de vereisten omtrent laadpalen als andere energie- en preventie gerelateerde vraagstukken.
